Đàm phán lương, nghe có vẻ hơi “khó nhằn” đúng không? Tớ hiểu mà, ai cũng muốn được trả công xứng đáng cho những gì mình bỏ ra, nhưng đôi khi lại e ngại không biết nên bắt đầu từ đâu. Thực ra, đàm phán lương là một kỹ năng hoàn toàn có thể học hỏi và rèn luyện được. Nếu cậu nắm vững những nguyên tắc và “mẹo” nhất định, việc có được mức lương như mong muốn không còn là điều quá khó khăn nữa. Hôm nay, tớ sẽ chia sẻ với cậu những kinh nghiệm “xương máu” về cách đàm phán lương hiệu quả khi phỏng vấn, giúp cậu tự tin “chốt deal” thành công nhé!
Chuẩn bị trước khi đàm phán lương: Nắm chắc phần thắng
Giống như bất kỳ cuộc đàm phán nào, sự chuẩn bị kỹ lưỡng luôn là yếu tố then chốt dẫn đến thành công. Đàm phán lương cũng không ngoại lệ. Trước khi bước vào buổi phỏng vấn, hãy đảm bảo cậu đã “trang bị” cho mình những thông tin cần thiết.
Nghiên cứu mức lương thị trường cho vị trí tương đương
Đây là bước đầu tiên và vô cùng quan trọng. Cậu cần biết mức lương trung bình mà các công ty khác đang trả cho vị trí tương đương với kinh nghiệm và kỹ năng của cậu. Có rất nhiều nguồn để cậu tham khảo thông tin này:
- Các trang web tuyển dụng: Nhiều trang web tuyển dụng có cung cấp thông tin về mức lương trung bình cho từng vị trí. Hãy tìm kiếm và so sánh ở nhiều nguồn khác nhau.
- Báo cáo lương: Các công ty nghiên cứu thị trường nhân sự thường có các báo cáo về mức lương theo ngành nghề và kinh nghiệm. Cậu có thể tìm kiếm những báo cáo này trên mạng hoặc hỏi ý kiến bạn bè, đồng nghiệp trong ngành.
- Mạng lưới quan hệ: Hỏi ý kiến những người có kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực của cậu về mức lương phù hợp.
Ví dụ: Tớ có một người bạn làm trong ngành marketing. Trước khi đi phỏng vấn cho vị trí Marketing Executive, cậu ấy đã tìm hiểu rất kỹ mức lương trung bình cho vị trí này ở các công ty có quy mô tương đương tại Hà Nội. Cậu ấy phát hiện ra mức lương dao động từ 15 đến 25 triệu đồng, tùy thuộc vào kinh nghiệm và kỹ năng.
Xác định rõ mức lương mong muốn của bản thân (mức sàn và mức kỳ vọng)
Sau khi đã nắm được mặt bằng chung của thị trường, hãy xác định rõ mức lương mong muốn của bản thân. Hãy chia thành hai mức:
- Mức lương sàn: Đây là mức lương thấp nhất mà cậu chấp nhận cho vị trí này, sau khi đã cân nhắc đến chi phí sinh hoạt và giá trị của bản thân.
- Mức lương kỳ vọng: Đây là mức lương mà cậu thực sự mong muốn nhận được, dựa trên kinh nghiệm, kỹ năng và những đóng góp mà cậu có thể mang lại cho công ty.
Hãy đưa ra một khoảng lương hợp lý thay vì một con số cụ thể. Điều này sẽ giúp cậu có thêm dư địa để thương lượng.
Ví dụ: Dựa trên nghiên cứu thị trường, bạn của tớ đã xác định mức lương sàn của mình là 17 triệu đồng và mức lương kỳ vọng là 22 triệu đồng cho vị trí Marketing Executive.
Chuẩn bị lý do thuyết phục cho mức lương mong muốn
Khi đề xuất mức lương, đừng chỉ đưa ra con số mà hãy chuẩn bị những lý lẽ thuyết phục để chứng minh rằng mức lương đó là xứng đáng với năng lực và kinh nghiệm của cậu. Hãy tập trung vào những thành tích, kỹ năng và kinh nghiệm làm việc mà cậu đã tích lũy được và chúng sẽ đóng góp như thế nào vào sự phát triển của công ty.
Ví dụ: Bạn của tớ đã chuẩn bị những câu chuyện cụ thể về các chiến dịch marketing thành công mà cậu ấy đã thực hiện ở công ty cũ, những con số tăng trưởng về doanh số và độ nhận diện thương hiệu mà cậu ấy đã đạt được.
Tìm hiểu về các phúc lợi khác ngoài lương
Lương không phải là yếu tố duy nhất cần quan tâm khi đánh giá một lời đề nghị việc làm. Hãy tìm hiểu về các phúc lợi khác mà công ty cung cấp như:
- Bảo hiểm: Bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp.
- Ngày nghỉ: Số ngày nghỉ phép năm, các ngày lễ.
- Thưởng: Thưởng lương tháng 13, thưởng hiệu suất, thưởng các dịp lễ tết.
- Phụ cấp: Phụ cấp ăn trưa, đi lại, điện thoại,…
- Đào tạo và phát triển: Cơ hội tham gia các khóa đào tạo nâng cao kỹ năng.
- Môi trường làm việc: Văn hóa công ty, cơ hội thăng tiến.
Đôi khi, một mức lương thấp hơn một chút nhưng đi kèm với các phúc lợi tốt có thể sẽ phù hợp với cậu hơn.
Thời điểm vàng để “mở lời” về lương: “Đúng thời điểm, đúng người”
Thời điểm đề cập đến vấn đề lương thưởng cũng rất quan trọng. Nếu cậu “mở lời” quá sớm, có thể nhà tuyển dụng sẽ đánh giá cậu chỉ quan tâm đến tiền bạc.
Tránh đề cập đến lương ở vòng phỏng vấn đầu tiên
Thông thường, ở vòng phỏng vấn đầu tiên, nhà tuyển dụng sẽ tập trung vào việc đánh giá kinh nghiệm, kỹ năng và sự phù hợp của cậu với vị trí ứng tuyển. Hãy để dành vấn đề lương thưởng cho những vòng phỏng vấn sau, khi nhà tuyển dụng đã có ấn tượng tốt về cậu.
Thường thì nhà tuyển dụng sẽ chủ động đưa ra đề nghị
Trong nhiều trường hợp, nhà tuyển dụng sẽ chủ động đề cập đến mức lương sau khi đã quyết định chọn cậu vào vòng tiếp theo hoặc đưa ra lời mời làm việc. Hãy lắng nghe kỹ đề nghị của họ trước khi đưa ra ý kiến của mình.
Nếu không, hãy khéo léo đề cập sau khi đã thể hiện được giá trị của bản thân
Nếu nhà tuyển dụng không đề cập đến vấn đề lương thưởng, hãy đợi đến cuối buổi phỏng vấn, khi họ hỏi cậu có câu hỏi nào không, thì đây là thời điểm thích hợp để cậu khéo léo đề cập. Hãy thể hiện sự quan tâm của mình đến công việc trước, sau đó mới hỏi về mức lương và các chế độ đãi ngộ.
Ví dụ: Cậu có thể nói: “Tôi rất hào hứng với những gì anh/chị đã chia sẻ về công việc này và tin rằng với kinh nghiệm và kỹ năng của mình, tôi có thể đóng góp nhiều cho sự phát triển của công ty. Tôi muốn hỏi thêm về khung lương cho vị trí này là bao nhiêu ạ?”.
Nghệ thuật đàm phán lương thông minh và hiệu quả: “Mềm nắn rắn buông”
Khi đã đến thời điểm đàm phán, hãy nhớ những nguyên tắc sau để đạt được kết quả tốt nhất:
Luôn giữ thái độ lịch sự và chuyên nghiệp
Dù kết quả đàm phán có như thế nào, hãy luôn giữ thái độ lịch sự, tôn trọng và chuyên nghiệp với nhà tuyển dụng. Tránh những thái độ gay gắt, đòi hỏi hoặc so sánh với những lời mời làm việc khác một cách thiếu tế nhị.
Lắng nghe kỹ đề nghị của nhà tuyển dụng
Hãy lắng nghe kỹ mức lương và các phúc lợi mà nhà tuyển dụng đề nghị. Đừng vội vàng từ chối mà hãy dành thời gian để suy nghĩ và đánh giá.
Tự tin trình bày mức lương mong muốn và lý do
Sau khi đã nghe đề nghị của nhà tuyển dụng, hãy tự tin trình bày mức lương mong muốn của cậu và giải thích lý do một cách rõ ràng và thuyết phục.
Nhấn mạnh vào giá trị và kinh nghiệm mà bạn mang lại
Hãy tập trung vào những giá trị và kinh nghiệm mà cậu sẽ mang lại cho công ty. Nhấn mạnh những thành tích đã đạt được ở công việc trước và cách cậu có thể đóng góp vào sự thành công của công ty mới.
Sẵn sàng thương lượng trong một khoảng hợp lý
Đàm phán là quá trình mà cả hai bên đều cần nhượng bộ. Hãy sẵn sàng thương lượng trong một khoảng lương hợp lý mà cậu đã xác định trước (từ mức sàn đến mức kỳ vọng).
Đặt câu hỏi về các phúc lợi khác nếu mức lương chưa đạt kỳ vọng
Nếu mức lương mà nhà tuyển dụng đề nghị vẫn thấp hơn mức kỳ vọng của cậu, hãy hỏi thêm về các phúc lợi khác. Đôi khi, một gói phúc lợi tốt có thể bù đắp cho mức lương thấp hơn một chút.
Tránh đưa ra những yêu cầu quá cao hoặc quá thấp so với thị trường
Đưa ra mức lương quá cao có thể khiến nhà tuyển dụng cảm thấy cậu không thực tế. Ngược lại, đưa ra mức lương quá thấp có thể khiến cậu bị thiệt thòi và nhà tuyển dụng có thể đánh giá thấp năng lực của cậu. Hãy luôn dựa trên nghiên cứu thị trường để đưa ra một con số hợp lý.
Xử lý tình huống khi mức lương đề nghị thấp hơn mong đợi: “Không bỏ cuộc, tìm giải pháp”
Không phải lúc nào cuộc đàm phán cũng diễn ra suôn sẻ. Đôi khi, cậu sẽ nhận được một lời đề nghị lương thấp hơn mức mong đợi. Trong trường hợp này, đừng vội từ chối mà hãy thử những cách sau:
Thể hiện sự trân trọng đối với lời đề nghị
Hãy bắt đầu bằng cách cảm ơn nhà tuyển dụng vì đã tin tưởng và đưa ra lời mời làm việc.
Nhẹ nhàng bày tỏ mức lương kỳ vọng và lý do
Sau đó, hãy nhẹ nhàng bày tỏ mức lương kỳ vọng của cậu và nhắc lại những lý do tại sao cậu tin rằng mức lương đó là phù hợp với năng lực và kinh nghiệm của mình.
Đề xuất các phương án khác như xem xét lại sau thời gian thử việc hoặc các phúc lợi khác
Nếu nhà tuyển dụng không thể tăng mức lương ngay lập tức, cậu có thể đề xuất phương án xem xét lại mức lương sau một thời gian thử việc nhất định (ví dụ 3 hoặc 6 tháng), dựa trên hiệu suất làm việc của cậu. Hoặc cậu có thể tập trung vào việc đàm phán các phúc lợi khác.
Biết khi nào nên chấp nhận và khi nào nên từ chối
Cuối cùng, hãy đánh giá kỹ lưỡng lời đề nghị của nhà tuyển dụng dựa trên mức lương sàn mà cậu đã xác định và các phúc lợi khác. Nếu lời đề nghị đó vẫn thấp hơn mức sàn của cậu và không có khả năng thương lượng thêm, hãy cân nhắc đến việc từ chối một cách lịch sự.
Những sai lầm cần tránh khi đàm phán lương: “Cẩn tắc vô áy náy”
Để cuộc đàm phán diễn ra suôn sẻ, hãy tránh những sai lầm sau:
- Đề cập đến lương quá sớm.
- Không nghiên cứu thị trường và đưa ra con số không thực tế.
- Chỉ tập trung vào lương mà bỏ qua các phúc lợi khác.
- Đưa ra những yêu cầu không linh hoạt.
- Thể hiện thái độ tiêu cực hoặc đòi hỏi.
Câu chuyện đàm phán lương thành công (và không thành công): “Kinh nghiệm xương máu”
Để cậu có thêm cái nhìn thực tế, tớ xin chia sẻ một vài câu chuyện về đàm phán lương mà tớ đã từng biết:
Câu chuyện 1: Đàm phán tăng lương nhờ nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng
Một người bạn của tớ đã được đề nghị mức lương thấp hơn so với kỳ vọng. Tuy nhiên, nhờ đã nghiên cứu kỹ mức lương thị trường và chuẩn bị sẵn các dẫn chứng cụ thể, cậu ấy đã tự tin đàm phán và nhận được mức lương cao hơn 15% so với đề nghị ban đầu.
Câu chuyện 2: Mất cơ hội vì đòi hỏi mức lương quá cao
Một người quen khác của tớ đã đòi hỏi một mức lương cao gấp đôi so với mặt bằng chung của thị trường cho một vị trí mới ra trường. Kết quả là cậu ấy đã bị nhà tuyển dụng từ chối dù có năng lực khá tốt.
Câu chuyện 3: Nhận được nhiều phúc lợi hơn nhờ đàm phán khéo léo
Một đồng nghiệp của tớ đã được đề nghị mức lương ngang với mức sàn của cô ấy. Thay vì từ chối, cô ấy đã khéo léo đàm phán và nhận được thêm nhiều ngày nghỉ phép, chế độ bảo hiểm tốt hơn và cơ hội tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu.
Đàm phán lương là một quá trình đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng, sự tự tin và kỹ năng giao tiếp tốt. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp cậu tự tin hơn và đạt được mức lương xứng đáng trong buổi phỏng vấn sắp tới. Chúc cậu thành công nhé!
